Hay KHÔNG PHẢI bà Elena Truong "ĐẠO VĂN" mà ông Thân Trọng Sơn VU KHỐNG VÀ LĂNG MẠ NGƯỜI KHÁC!
Lời phi lộ: Vốn là một độc giả và cũng là thân hữu của tập san văn học "Quán Văn" cũng như nhà văn Nguyên Minh cùng nhiều anh chị em trong "Quán Văn"; vào thượng tuần tháng 11/2019 vừa qua, tôi có dịp đến Sài Gòn dự ra mắt tập san văn học Quán Văn số 69. Tại đây, tôi được nghe có chuyện "lùm xùm" về việc tiến sĩ Elena Truong "đạo văn" bản dịch sang tiếng Pháp bài thơ "Còn gặp nhau" của thi sĩ Tôn Nữ Hỷ Khương do một ông Thân Trọng Sơn nào đó đưa lên vu khống trên trang facebook cá nhân của ông ta. Không những vu khống vợ chồng Elena Truong mà Thân Trọng Sơn còn "chia sẻ" cho đến những 60 facebookers là "fans" của ông ta nhằm lôi kéo và xúi giục nhiều người lăng mạ vợ chồng Elena Truong. Tôi có gặp vợ chồng "cặp đôi" nhà văn Trương Văn Dân và Elena Trương để hỏi chuyện, tôi được:
- Elena Truong bảo rằng, vốn người Ý - Đại - Lợi nhưng chị Elena khá sùng mộ đạo Phật, Đức Phật đã dạy: "Kẻ hung dữ hại người hiền, cũng như ngửa mặt lên trời mà phun nước miếng. Nước miếng ấy chẳng lên trời, lại rơi xuống mình.", nên chị chẳng cần đôi co, tranh cãi. những người có hiểu biết tất sẽ biết đâu là sự thật, đâu là "vu khống".
- Còn Trương Văn Dân thì kể, qua trao đổi bằng email với Thân Trọng Sơn anh đã có giải thích cho ông ta biết: anh dịch bài thơ "Còn Gặp Nhau" của Tôn Nữ Hỷ Khương từ tiếng Việt sang tiếng Ý rồi Elena dịch từ tiếng Ý sang tiếng Pháp, họ là những người sáng tác, chẳng qua khi thấy một bài thơ hay, muốn giới thiệu cho người ngoại quốc biết được cái hay và giá trị nhân văn của văn chương Việt Nam. Vợ chồng anh chị thực hiện sáng tác qua tác phẩm của mình, đâu cần phải thể hiện gì, danh tiếng gì qua lãnh vực dịch thuật, mặc dầu anh chị hoàn toàn đủ kỹ năng thực hiện điều ấy, đâu cần phải lấy danh, lấy tiếng gì trong lãnh vực đó. Tiếc thay, Thân Trọng Sơn không những không trao đổi để làm rõ vấn đề mà còn trích dẫn không đầy đủ những nội dung nầy đưa lên facebook của ông ta, nhằm đả kích vợ chồng anh ta. Còn tác giả tập "Thơ và Đời" khi lấy bài của vợ chồng anh chị đã đăng trên trang mạng "Xứ Nẫu" chừng 6 năm về trước, đã không có ý kiến của vợ chồng anh ta và còn có thông tin giới thiệu chưa chuẩn xác, như nói rằng bản dịch từ tiếng Việt sang tiếng Ý cũng là của Elena Truong, trong khi thực tế bản dịch từ tiếng Việt sang tiếng Ý là của Trương Văn Dân. (Thực tế vốn Việt ngữ của Elena chỉ ở mức giao tiếp đơn giản, không đủ và không có thể dịch từ tiếng Việt sang tiếng Ý bài thơ đó được.).
Thấy chuyện "bất bình" tôi khá khó chịu. Tuy không rành Pháp ngữ, vì tiếng Pháp với tôi chỉ là sinh ngữ 2, được học trong thời Trung học đệ nhị cấp, nên tôi đã tìm hiểu qua các bậc "cao minh" am tường Pháp ngữ và xem xét lại chi tiết sự việc trên những chứng cớ thực tế. Nay có chút thời gian, tôi đưa lên đây để mọi người tường minh và có đôi điều góp ý cùng anh Trương Văn Dân và Elena Truong.
- Elena Truong bảo rằng, vốn người Ý - Đại - Lợi nhưng chị Elena khá sùng mộ đạo Phật, Đức Phật đã dạy: "Kẻ hung dữ hại người hiền, cũng như ngửa mặt lên trời mà phun nước miếng. Nước miếng ấy chẳng lên trời, lại rơi xuống mình.", nên chị chẳng cần đôi co, tranh cãi. những người có hiểu biết tất sẽ biết đâu là sự thật, đâu là "vu khống".
- Còn Trương Văn Dân thì kể, qua trao đổi bằng email với Thân Trọng Sơn anh đã có giải thích cho ông ta biết: anh dịch bài thơ "Còn Gặp Nhau" của Tôn Nữ Hỷ Khương từ tiếng Việt sang tiếng Ý rồi Elena dịch từ tiếng Ý sang tiếng Pháp, họ là những người sáng tác, chẳng qua khi thấy một bài thơ hay, muốn giới thiệu cho người ngoại quốc biết được cái hay và giá trị nhân văn của văn chương Việt Nam. Vợ chồng anh chị thực hiện sáng tác qua tác phẩm của mình, đâu cần phải thể hiện gì, danh tiếng gì qua lãnh vực dịch thuật, mặc dầu anh chị hoàn toàn đủ kỹ năng thực hiện điều ấy, đâu cần phải lấy danh, lấy tiếng gì trong lãnh vực đó. Tiếc thay, Thân Trọng Sơn không những không trao đổi để làm rõ vấn đề mà còn trích dẫn không đầy đủ những nội dung nầy đưa lên facebook của ông ta, nhằm đả kích vợ chồng anh ta. Còn tác giả tập "Thơ và Đời" khi lấy bài của vợ chồng anh chị đã đăng trên trang mạng "Xứ Nẫu" chừng 6 năm về trước, đã không có ý kiến của vợ chồng anh ta và còn có thông tin giới thiệu chưa chuẩn xác, như nói rằng bản dịch từ tiếng Việt sang tiếng Ý cũng là của Elena Truong, trong khi thực tế bản dịch từ tiếng Việt sang tiếng Ý là của Trương Văn Dân. (Thực tế vốn Việt ngữ của Elena chỉ ở mức giao tiếp đơn giản, không đủ và không có thể dịch từ tiếng Việt sang tiếng Ý bài thơ đó được.).
Thấy chuyện "bất bình" tôi khá khó chịu. Tuy không rành Pháp ngữ, vì tiếng Pháp với tôi chỉ là sinh ngữ 2, được học trong thời Trung học đệ nhị cấp, nên tôi đã tìm hiểu qua các bậc "cao minh" am tường Pháp ngữ và xem xét lại chi tiết sự việc trên những chứng cớ thực tế. Nay có chút thời gian, tôi đưa lên đây để mọi người tường minh và có đôi điều góp ý cùng anh Trương Văn Dân và Elena Truong.
1./ "VỀ MỘT CHUYỆN KHÔNG VUI", ở đây.
2./ "HỠI LOÀI NGƯỜI MÀ TÔI YÊU MẾN", ở đây.
3./ TRANG WEB "Xứ Nẫu Online" đã đăng bài thơ dịch sang Pháp ngữ của Elena https://xunauvn.org/2013/11/12/bai-tho-con-gap-nhau-cua-ton-nu-hy-khuong/ Đã gỡ bài (không tồn tại).
4./ Tập "THƠ VÀ ĐỜI" của Tôn Nữ Hỷ Khương, có đăng bài dịch sang Pháp ngữ của Elena Truong, căn cứ theo trích dẫn của ông Thân trọng Sơn, ở đây.
Cụ thể:
Bản so sánh và đối chiếu trên cho thấy 2 bản dịch không hoàn tòan giống nhau và chi tiết những từ tiếng Pháp mà Thân Trọng Sơn dùng đã lỗi thời hoặc dùng sai (click vô đây để coi).
B./ NHẬN XÉT:
1./ Vì đây là một bản dịch, chứ không phải là một sáng tác, từ một bài thơ gốc duy nhất, nên việc có một số từ giống nhau ở nhiều người dịch khác nhau là điều có thể xảy ra bình thường. Nguyên tác viết là "lá" thì người dịch cũng phải dịch là "lá", không thể khác được! Trừ khi 2 bản dịch một tác phẩm của 2 người khác nhau vào 2 thời điểm khác nhau lại hoàn toàn giống nhau thì mới có thể quả quyết là người dịch sau copy của người dịch trước.
2./ Với những căn cứ như trên mà Thân Trọng Sơn đăng lên trang facebook cá nhân và chia sẻ cho rất nhiều người là "fan" của ông ta nhằm lôi kéo và kích động nhiều người thóa mạ vợ chồng nhà văn Trương Văn Dân và Elena Truong là hành vi "vu khống và xúc phạm danh dự người khác". Hành vi nầy đã vi phạm pháp luật của nhà nước Việt nam.
3./ Tưởng cũng cần nói thêm là tác giả tập thơ "THƠ VÀ ĐỜI TÔN NỮ HỶ KHƯƠNG" đã đăng bản dịch bài thơ "Còn gặp nhau" lấy từ trang Web "Người Xứ Nẫu" mà không có sự đồng ý của vợ chồng nhà văn Trương Văn Dân và Elena Trương, chưa kể một vài chi tiết nêu không chính xác "là Elena dịch bài thơ "Còn gặp nhau" bằng tiếng Việt sang tiếng Ý" là một việc làm sai trái của tác giả tập sách "THƠ và Đời". Đồng thời Thân Trọng Sơn lại căn cứ vào mấy chi tiết không đúng thực tế đó để công kích vợ chồng nhà văn Trương văn Dân. Thân Trọng Sơn còn chép lại từ tập sách trên không chính xác, tỉ như, câu 10, bản dịch của Elena Trương là "abontdent tant de" thì Thân Trọng Sơn "chép" lại là "abontdent que de".
C./ ĐỀ NGHỊ: Với những căn cứ trên, để bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín của mình, là một trong số những quyền nhân thân cơ bản của con người (được ghi nhận không chỉ trong pháp luật Việt Nam mà còn được pháp luật thế giới thừa nhận.), tôi đề nghị vợ chồng nhà văn Trương Văn Dân và Elena Truong khởi kiện Thân Trọng Sơn ra tòa án về tội "vu khống" (theo điều 156 Bộ luật Hình sự nước CHXHCN Việt Nam) và yêu cầu bồi thường thiệt hại vì danh dự, nhân phẩm bị xâm hại (theo điều 592 Bộ luật Dân sự nước CHXHCN Việt Nam).
D./ CƯỚC CHÚ:
1./ Ảnh chụp màn hình lời kêu gọi "HỠI LOÀI NGƯỜI MÀ TA YÊU QUÝ, HÃY CẢNH GIÁC" trên facebook của Thân Trọng Sơn: ( https://www.facebook.com/son.than.10/posts/2421962424536696 )
2./ Ảnh chụp màn hình "VỀ MỘT CHUYỆN KHÔNG THỂ VUI" trên facebook của Thân Trọng Sơn:( https://www.facebook.com/son.than.10/posts/2420190661380539 )
B./ NHẬN XÉT:
1./ Vì đây là một bản dịch, chứ không phải là một sáng tác, từ một bài thơ gốc duy nhất, nên việc có một số từ giống nhau ở nhiều người dịch khác nhau là điều có thể xảy ra bình thường. Nguyên tác viết là "lá" thì người dịch cũng phải dịch là "lá", không thể khác được! Trừ khi 2 bản dịch một tác phẩm của 2 người khác nhau vào 2 thời điểm khác nhau lại hoàn toàn giống nhau thì mới có thể quả quyết là người dịch sau copy của người dịch trước.
2./ Với những căn cứ như trên mà Thân Trọng Sơn đăng lên trang facebook cá nhân và chia sẻ cho rất nhiều người là "fan" của ông ta nhằm lôi kéo và kích động nhiều người thóa mạ vợ chồng nhà văn Trương Văn Dân và Elena Truong là hành vi "vu khống và xúc phạm danh dự người khác". Hành vi nầy đã vi phạm pháp luật của nhà nước Việt nam.
3./ Tưởng cũng cần nói thêm là tác giả tập thơ "THƠ VÀ ĐỜI TÔN NỮ HỶ KHƯƠNG" đã đăng bản dịch bài thơ "Còn gặp nhau" lấy từ trang Web "Người Xứ Nẫu" mà không có sự đồng ý của vợ chồng nhà văn Trương Văn Dân và Elena Trương, chưa kể một vài chi tiết nêu không chính xác "là Elena dịch bài thơ "Còn gặp nhau" bằng tiếng Việt sang tiếng Ý" là một việc làm sai trái của tác giả tập sách "THƠ và Đời". Đồng thời Thân Trọng Sơn lại căn cứ vào mấy chi tiết không đúng thực tế đó để công kích vợ chồng nhà văn Trương văn Dân. Thân Trọng Sơn còn chép lại từ tập sách trên không chính xác, tỉ như, câu 10, bản dịch của Elena Trương là "abontdent tant de" thì Thân Trọng Sơn "chép" lại là "abontdent que de".
C./ ĐỀ NGHỊ: Với những căn cứ trên, để bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín của mình, là một trong số những quyền nhân thân cơ bản của con người (được ghi nhận không chỉ trong pháp luật Việt Nam mà còn được pháp luật thế giới thừa nhận.), tôi đề nghị vợ chồng nhà văn Trương Văn Dân và Elena Truong khởi kiện Thân Trọng Sơn ra tòa án về tội "vu khống" (theo điều 156 Bộ luật Hình sự nước CHXHCN Việt Nam) và yêu cầu bồi thường thiệt hại vì danh dự, nhân phẩm bị xâm hại (theo điều 592 Bộ luật Dân sự nước CHXHCN Việt Nam).
D./ CƯỚC CHÚ:
1./ Ảnh chụp màn hình lời kêu gọi "HỠI LOÀI NGƯỜI MÀ TA YÊU QUÝ, HÃY CẢNH GIÁC" trên facebook của Thân Trọng Sơn: ( https://www.facebook.com/son.than.10/posts/2421962424536696 )
2./ Ảnh chụp màn hình "VỀ MỘT CHUYỆN KHÔNG THỂ VUI" trên facebook của Thân Trọng Sơn:( https://www.facebook.com/son.than.10/posts/2420190661380539 )
